Wat doe jij tegen ongewenst gedrag?
Werknemers moeten veilig en gezond kunnen werken, zegt de Arbowet. De Arbowet verplicht werkgevers daarom een overzicht te maken van alle risico's die in hun bedrijf kunnen voorkomen. Werken met gevaarlijke en brandbare stoffen bijvoorbeeld, of werken op grote hoogte. Dit heet een Risico-Inventarisatie en -Evaluatie, ofwel RI&E. Als die risico’s in kaart zijn gebracht moet er in een Plan van Aanpak worden beschreven welke maatregelen worden genomen. Niets nieuws toch?
RI&E ook voor ongewenst gedrag verplicht
Maar wist je dat dit ook geldt voor ongewenst gedrag als pesten, agressie of seksuele intimidatie? En dat je dus ook voor deze risico’s een RI&E moet hebben? Veel bedrijven blijken dit niet te weten en daar maakt het ministerie van SZW zich, terecht, grote zorgen over. ‘Meer dan de helft van de bedrijven, en dan heb ik het over de grotere organisaties van vijftig medewerkers of meer, hebben op dit punt [ongewenste gedrag, red] geen RI&E, laat staan dat ze daar beleid op hebben gemaakt, maatregelen voor hebben genomen of die evalueren,’ zegt Mark Kuipers, inspecteur-generaal SZW.
En dat terwijl de risico’s groot zijn en het om veel mensen gaat. De feiten liegen er niet om: ongewenst gedrag, zoals agressie, discriminatie, seksuele intimidatie en pesten, kan leiden tot stress. Hierdoor kunnen werknemers ziek worden en langdurig arbeidsongeschikt. Er zijn zelfs situaties bekend van mensen die zo gepest werden dat ze zelfmoord pleegden.
En dat terwijl de risico’s groot zijn en het om veel mensen gaat. De feiten liegen er niet om: ongewenst gedrag, zoals agressie, discriminatie, seksuele intimidatie en pesten, kan leiden tot stress. Hierdoor kunnen werknemers ziek worden en langdurig arbeidsongeschikt. Er zijn zelfs situaties bekend van mensen die zo gepest werden dat ze zelfmoord pleegden.
Ongewenst gedrag binnen de organsatie
Vooral ongewenst gedrag door collega’s heeft grote impact. In 2017 had 16% van alle werknemers ermee te maken. Dat zijn meer dan 1,2 miljoen mensen! Het gaat dan onder andere over pesten (8%) en seksuele intimidatie (2%). Pesten is een van de meest hardnekkige vormen van ongewenst gedrag, en komt in alle organisaties en bij alle opleidingsniveaus voor. En in diverse vormen en gradaties: van vernederende opmerkingen en voortdurende kritiek tot iemand isoleren en leugens over hem verspreiden. Ook seksuele intimidatie komt veel voor: uit onderzoek van TNO blijkt dat jaarlijks zeker 134.000 mensen last hebben van ongewenst seksueel gedrag van collega’s of hun leidinggevende.
Ongewenst gedrag buiten de organisatie
Maar ook ongewenst gedrag van derden kan veel impact hebben en leiden tot stress en burn out. Werknemers die direct contact hebben met klanten, cliënten, patiënten, leerlingen, ouders, omstanders of andere mensen kunnen te maken krijgen met verbale bedreiging, intimidatie, discriminatie en soms zelfs met fysiek geweld en vernieling. De heftigheid waarmee dit gepaard gaat, de voortdurende angst dat het (weer) kan gebeuren, de onmacht (vaak alleen al doordat de anderen met zo veel meer zijn) maken dat mensen zich niet veilig voelen op hun werk.
Zo pak je de risico's aan
Geen wonder dus dat de overheid de risico’s van ongewenst gedrag heel serieus neemt en alle bedrijven verplicht ook een beleid te ontwikkelen om deze risico’s zo veel mogelijk tegen te gaan en de gevolgen te beperken. In de RI&E breng je in kaart hoe groot het risico op ongewenste omgangsvormen is. In je plan van aanpak beschrijf je welke maatregelen je neemt om het risico te minimaliseren. Neem hierin de volgende punten mee:
Weten wat er in de wet staat?
>> Vind hier Artikel 3. uit het arbeidsomstandighedenbeleid.
- Stel een gedragscode op. Maak de gedragscode ook intern bekend, zodat iedereen hiervan op de hoogte is.
- Stel een vertrouwenspersoon aan binnen de organisatie
- Stel een klachtenregeling op, zodat alle medewerkers weten hoe ze een klacht kunnen indienen en hoe deze wordt behandeld.
- Geef voorlichting en maak iedereen duidelijk dat ongewenste omgangsvormen vele vormen kent.
Weten wat er in de wet staat?
>> Vind hier Artikel 3. uit het arbeidsomstandighedenbeleid.
Meer weten over wat wij voor je kunnen doen?
Wij helpen je hier graag bij. Met het maken van een RI&E en een plan van aanpak. En met het trainen van je medewerkers. Zo kun je bij ons terecht voor zowel basistraining als een omgaan met ongewenst gedrag herhalingstraining. Wil je meer weten over hoe wij je kunnen helpen met het opstellen van een RI&E? Vraag dan hieronder vrijblijvend een adviesgesprek aan.

Lees meer
-
De-escalerend werken bij agressie: zo houd je de situatie onder controleAgressie op de werkvloer komt vaker voor dan je denkt. Een klant die boos wordt omdat hij te lang moet wachten, een patiënt die gefrustreerd is over een behandeling, of een collega die zijn irritatie niet onder controle houdt. Vooral in sectoren als zorg (29,6%) en horeca (20%) krijgen medewerkers regelmatig te maken met ongewenst gedrag (NEA, 2023). Maar ook in andere sectoren zoals handel, onderwijs en bij de overheid ervaren werknemers ongewenst gedrag, variërend van frustratie-uitbarstingen tot verbale bedreigingen. Hoe ga je hiermee om zonder dat de situatie escaleert? Het antwoord ligt in de-escalerend handelen.
-
10 vormen van agressie op de werkvloerAgressie op de werkvloer komt vaker voor dan je denkt. Een klant die scheldend de winkel verlaat, een collega die subtiel manipuleert of een leidinggevende die dreigt met ontslag als je niet doet wat hij wil; het zijn allemaal vormen van agressie. En niet alleen de vorm van agressie kan verschillen, maar ook de aard ervan. Daar kun je meer over lezen in ons artikel over frustratie agressie, witteboorden agressie en instrumentele agressie.
-
Hoe spreek je een collega aan op ongewenst gedrag?Een veilige werkomgeving begint bij respectvol gedrag. Maar wat als een collega grensoverschrijdend of ongewenst gedrag vertoont? Denk aan kleinerende opmerkingen, ongepaste grappen, lastig gedrag of pesterijen. Veel mensen vinden het lastig om zoiets uit te spreken uit angst voor een negatieve reactie of het schaden van de werkrelatie. Het kan spannend zijn om dit gesprek aan te gaan. Toch is het belangrijk om het bespreekbaar te maken. Hoe pak je dit op een effectieve én respectvolle manier aan?
-
Test je kennis: crisismanagementEen bedrijfscrisis kan vele vormen aannemen: van negatieve publiciteit, de productie die stilvalt tot brand in het bedrijfspand. Als er een crisis uitbreekt, kan goed crisismanagement een reddingsboei in nood zijn voor organisaties. Het hebben van een goed voorbereid crisismanagementteam kan het verschil betekenen tussen complete chaos en gecontroleerd reageren. Maar hoe goed is jouw kennis over crisismanagement? Weet je waarom een organisatie een crisismanagementteam zou moeten hebben, of hoe zo'n team samenwerkt met een BHV-team?
-
De meerwaarde van oefenen met een trainingsacteur tijdens een cursusIn veel beroepen krijgen mensen te maken met (seksueel)grensoverschrijdend gedrag, ongewenst gedrag of agressie. Van zorgprofessionals en receptionisten tot klantenservicemedewerkers of onderwijzers. Het volgen van een training kan helpen om te leren hiermee om te gaan. De impact van zo’n training is nog groter met de inzet van een professionele trainingsacteur. Maar waarom is dat nou zo waardevol? Wij leggen het je uit!
-
25 voorbeelden van een crisisEen crisis is een ernstige verstoring van de bedrijfscontinuïteit, die vaak onverwachts optreedt. De crisis kan het vermogen van een organisatie om normaal te functioneren, ernstig in gevaar brengen. Deze verstoringen kunnen voorkomen bij zowel kleine als grote organisaties, en kunnen uiteenlopen van financiële tegenslagen en cyberaanvallen tot natuurrampen en PR-schandalen. Elke sector wordt geconfronteerd met verschillende soorten uitdagingen en risico’s. Het vermogen van een bedrijf om adequaat te reageren op een crisis kan het verschil maken en de impact van een crisis beperken.
-
De integriteitsdriehoek: Een hulpmiddel tegen ongewenst gedragOngewenst gedrag, zoals agressie, seksuele intimidatie, discriminatie en pesten, is een uitdaging waar veel organisaties mee te maken hebben. Een van de manieren om dit gedrag te begrijpen en aan te pakken, is door gebruik te maken van de "integriteitsdriehoek". Dit model biedt handvatten om ongewenst gedrag te verminderen en te beheersen. In dit artikel bespreken we hoe de integriteitsdriehoek kan worden ingezet om ongewenst gedrag op de werkvloer tegen te gaan.
-
Waarom goed crisismanagement voor elke organisatie essentieel isHet is voor zowel grote als kleine organisaties van cruciaal belang om voorbereid te zijn op situaties die de bedrijfscontinuïteit kunnen verstoren. Denk aan natuurrampen, cyberaanvallen, leveringsproblemen of schandalen. Er zijn allerlei verschillende voorbeelden van interne of externe gebeurtenissen die invloed hebben over de bedrijfsvoering. Zonder een geoefend Crisis Management Team (CMT) kan een organisatie ernstige schade oplopen of zelfs failliet gaan.
-
De impact van een crisis op een organisatie: Hier had je misschien nog niet aan gedachtElke organisatie, groot of klein, kan onverwachts geconfronteerd worden met een crisis. Of het nu gaat om een natuurramp, een cyberaanval, leveringsproblemen of een reputatieschade, de impact kan enorm zijn en de bedrijfscontinuïteit verstoren. Het begrijpen van deze gevolgen is belangrijk voor directies en managementteams, zodat de juiste maatregelen kunnen nemen. In dit artikelen leggen we uit wat de impact van een crisis kan zijn en waarom het essentieel is om je als organisatie goed voor te bereiden.